Khi chóng mặt trở thành “đại dịch” với 1 triệu ca mỗi năm!

Chóng mặt là triệu chứng phổ biến ảnh hưởng đến hàng triệu người, trong đó 30-40% trường hợp liên quan đến chóng mặt kịch phát lành tính do tư thế. Ngoài ra căng thẳng, thiếu ngủ hay các bệnh lý về não bộ và hệ thần kinh cũng có thể là nguyên nhân. Việc xác định đúng nguyên nhân sẽ giúp điều trị hiệu quả và cải thiện chất lượng cuộc sống. Để hiểu rõ hơn về chóng mặt và cách kiểm soát, hãy tham khảo bài viết của Phòng khám Đa khoa Quốc tế H PLUS!

1. Tìm hiểu chung về hiện tượng chóng mặt

Chóng mặt là một triệu chứng thường gặp, ảnh hưởng đến nhiều người và có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào. Theo thống kê, tỷ lệ mắc chóng mặt suốt đời ở người trưởng thành là 7,4%, trong khi tỷ lệ mắc trong một năm là 4,9% và trong một tháng là 1,4%. Tình trạng này phổ biến hơn ở phụ nữ, đặc biệt là ở nhóm người trên 60 tuổi.

Nguyên nhân gây chóng mặt rất đa dạng, có thể xuất phát từ rối loạn tiền đình, bệnh lý thần kinh, tim mạch hoặc căng thẳng kéo dài. Vì vậy, việc nhận diện và điều trị kịp thời là điều quan trọng giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Chóng mặt có thể biểu hiện theo nhiều cách khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra. Đây cũng là một trong những triệu chứng thường gặp nhất tại các phòng khám và khoa cấp cứu, tuy nhiên, do liên quan đến nhiều hệ cơ quan trong cơ thể, việc chẩn đoán và điều trị thường cần sự phối hợp của nhiều chuyên khoa. Trong nhiều trường hợp, chóng mặt có thể do rối loạn tiền đình lành tính, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến hệ thần kinh hoặc tim mạch.

2. Chóng mặt tái phát: Nguy cơ cao, cần phòng ngừa và quản lý hiệu quả

Chóng mặt kịch phát lành tính (BPPV) là dạng chóng mặt tái phát nghiêm trọng, khiến người bệnh có cảm giác mọi thứ xung quanh quay cuồng khi di chuyển đầu. Cơn chóng mặt thường kéo dài vài giây đến một phút rồi tự hết. Khoảng 30-40% bệnh nhân bị chóng mặt được chẩn đoán mắc BPPV. Nguyên nhân chính là do các tinh thể otolith trong cơ quan tiền đình bị lệch khỏi vị trí bình thường và rơi vào ống bán nguyệt, kích thích hệ thăng bằng và gây ra chóng mặt.

Mức độ nghiêm trọng của BPPV khác nhau ở mỗi người. Cơn chóng mặt có thể xuất hiện đột ngột mà không có dấu hiệu báo trước, thường xảy ra khi thay đổi tư thế đầu như thức dậy vào buổi sáng, xoay đầu sang một bên, cúi xuống hoặc ngửa lên. Ngoài ra, bệnh nhân có thể gặp thêm các triệu chứng như buồn nôn, nôn, tim đập nhanh và đổ mồ hôi lạnh.

BPPV có thể xuất phát từ tổn thương tế bào cảm giác hoặc dây thần kinh tiền đình do va đập mạnh vào đầu (tai nạn, chấn thương), cũng như các yếu tố như thiếu ngủ, căng thẳng, mệt mỏi hoặc chế độ ăn uống không điều độ. Một trong những phương pháp điều trị phổ biến là liệu pháp tái định vị otolith, giúp di chuyển các tinh thể bị lệch trở lại vị trí ban đầu bằng cách điều chỉnh tư thế đầu.

Thông thường, các triệu chứng sẽ thuyên giảm trong vòng hai tuần, nhưng do nguy cơ tái phát cao, cần có biện pháp phòng ngừa. Người bệnh nên duy trì lối sống lành mạnh, tăng cường miễn dịch, hạn chế các động tác xoay đầu đột ngột và tránh nằm nguyên một tư thế quá lâu. 

Căng thẳng có thể khiến BPPV trầm trọng hơn, do đó, các phương pháp thư giãn như thiền, hít thở sâu rất hữu ích. Ngoài ra, thiếu vitamin D cũng liên quan đến sự xuất hiện của BPPV, vì vậy nên tiếp xúc ánh sáng mặt trời đầy đủ để hỗ trợ quá trình tổng hợp vitamin D trong cơ thể.

3. Kiểm tra khả năng rối loạn thần kinh khi bị chóng mặt

Chóng mặt không chỉ xuất phát từ rối loạn tiền đình mà còn có thể là dấu hiệu của các bệnh lý thần kinh nghiêm trọng. Chóng mặt trung ương thường liên quan đến những tổn thương trong não, đi kèm với các triệu chứng thần kinh khác như đau đầu, mệt mỏi kéo dài, mất thăng bằng, buồn nôn và nôn ói.

Đặc biệt, chóng mặt cấp tính có thể là dấu hiệu cảnh báo đột quỵ, nhất là ở những người mắc bệnh mãn tính như huyết áp cao hoặc tiểu đường. Trong những trường hợp này, chóng mặt có thể do mạch máu não bị thu hẹp, làm gián đoạn tuần hoàn máu hoặc do vỡ mạch máu não. 

Ngoài ra, u não cũng là một nguyên nhân nghiêm trọng, khi khối u chèn ép vào não bộ gây tăng áp lực nội sọ, dẫn đến chóng mặt và đau đầu. Nếu khối u phát triển, người bệnh có thể bị nôn mửa, đặc biệt nghiêm trọng vào buổi sáng. Tùy vào vị trí của khối u, các triệu chứng khác có thể xuất hiện như liệt cơ, khó nói, suy giảm thị lực hoặc co giật. Các bệnh thoái hóa não như Parkinson cũng có thể gây ra chóng mặt mãn tính.

Vì vậy, cần xác định chính xác nguyên nhân gây chóng mặt thông qua các xét nghiệm chuyên sâu như kiểm tra chuyển động mắt, xét nghiệm dây thần kinh tiền đình, đo lưu thông máu não, kiểm tra hệ thần kinh tự chủ, đánh giá thăng bằng động và chụp MRI. Phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào bệnh lý được chẩn đoán.

Điều trị chóng mặt hiệu quả đòi hỏi sự phối hợp giữa nhiều chuyên khoa như thần kinh, nội khoa và tai mũi họng. Nếu chóng mặt liên quan đến bệnh lý não bộ, tiên lượng có thể xấu nếu không được can thiệp kịp thời. Vì vậy chẩn đoán và điều trị sớm là yếu tố quyết định trong việc kiểm soát bệnh lý này.

Chăm sóc sức khỏe thần kinh chuyên sâu tại Phòng khám Đa khoa Quốc tế H PLUS

Phòng khám Đa khoa Quốc tế H PLUS là địa chỉ uy tín trong thăm khám và chẩn đoán  các bệnh lý thần kinh, bao gồm rối loạn hệ thần kinh trung ương (não bộ, hộp sọ, màng não, mạch máu não, tuyến yên, tủy sống) và hệ thần kinh ngoại vi (dây thần kinh và hạch thần kinh bên ngoài não bộ và tủy sống).

H PLUS tự hào quy tụ đội ngũ cố vấn đầu ngành đến từ Hàn Quốc, có chuyên môn cao và giàu kinh nghiệm trong chẩn đoán, điều trị các bệnh lý thần kinh phức tạp. Phòng khám được trang bị hệ thống máy móc hiện đại, cùng dịch vụ thăm khám đạt tiêu chuẩn 5 sao, mang đến trải nghiệm chăm sóc sức khỏe chuyên nghiệp, chính xác và hiệu quả.

Để được tư vấn và đặt lịch khám thần kinh tại H PLUS, vui lòng liên hệ hotline +84 24-7306-9889 để được hỗ trợ nhanh chóng!

—