Viêm tiểu phế quản cấp là một bệnh hô hấp phổ biến nhưng tiềm ẩn nhiều nguy hiểm ở trẻ nhỏ, đặc biệt dưới 2 tuổi. Nếu không được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời, bệnh có thể dẫn đến hàng loạt biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, xẹp phổi, viêm tai giữa, suy hô hấp, thậm chí đe dọa tính mạng.
1. Tìm hiểu chung về viêm tiểu phế quản cấp
Viêm tiểu phế quản cấp là một bệnh nhiễm trùng cấp tính ở tiểu phế quản, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp của trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi. Khi virus tấn công, đường dẫn khí nhỏ bé này bị viêm và tắc nghẽn, khiến không khí khó lưu thông đến phế nang, làm trẻ gặp khó khăn trong việc hô hấp.
Theo các chuyên gia, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 2 tuổi có nguy cơ mắc bệnh hô hấp cao hơn người lớn do hệ hô hấp chưa phát triển hoàn thiện. Độ đàn hồi phổi kém, màng phổi mỏng, đường thở ngắn khiến nhu cầu trao đổi khí cao hơn làm trẻ dễ bị viêm nhiễm hơn. Trong đó, viêm tiểu phế quản là một trong những bệnh lý phổ biến nhất.
Mặc dù bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ trẻ nào, nhưng những nhóm sau đây có nguy cơ mắc bệnh cao hơn:
- Trẻ dưới 2 tuổi, đặc biệt là giai đoạn 3-6 tháng tuổi.
- Trẻ sinh non (dưới 36 tuần), nhẹ cân (dưới 2.500g).
- Trẻ không được nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ.
- Trẻ có tiền sử mắc các bệnh do virus như viêm mũi họng, viêm amidan, viêm VA,…
- Trẻ mắc bệnh bẩm sinh (tim bẩm sinh, bệnh phổi bẩm sinh,…).
- Trẻ có hệ miễn dịch suy giảm.
- Trẻ sống cùng người thân mắc viêm tiểu phế quản cấp.
- Trẻ tiếp xúc với khói bụi, khói thuốc lá hoặc sống trong môi trường ô nhiễm, thời tiết thay đổi đột ngột.
Việc nhận biết sớm và có biện pháp phòng ngừa sẽ giúp hạn chế nguy cơ mắc bệnh cũng như những biến chứng nguy hiểm mà viêm tiểu phế quản cấp có thể gây ra.
2. Nguyên nhân khiến trẻ nhỏ mắc viêm tiểu phế quản cấp
Tác nhân chính gây viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ em là các loại virus đường hô hấp, trong đó phổ biến nhất là virus hợp bào hô hấp (RSV – Respiratoire Syncytial), cùng với cúm, Rhinovirus, Adenovirus, Parainfluenza và một số siêu vi khác. Vi khuẩn cũng có thể là nguyên nhân, nhưng trường hợp này rất hiếm gặp.
Sau khi xâm nhập vào cơ thể, virus sinh sôi mạnh trong đường hô hấp trên (mũi, miệng, cổ họng), sau đó lan xuống khí quản và phổi gây viêm, sưng các ống dẫn khí. Chúng thậm chí có thể làm tổn thương hoặc phá hủy tế bào trong đường hô hấp khiến trẻ khó thở. Bệnh lây lan chủ yếu qua việc tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ người nhiễm bệnh thông qua hắt hơi, ho, nói chuyện hoặc khi trẻ chạm vào đồ vật có virus và đưa tay lên mặt.
Trong các tác nhân gây bệnh, virus RSV chiếm tỷ lệ cao nhất, khoảng 30-50% tổng số ca, với khả năng lây lan nhanh và dễ bùng phát thành dịch. Trẻ trên 2 tuổi khi nhiễm RSV thường chỉ có triệu chứng nhẹ, nhưng với trẻ dưới 2 tuổi, bệnh có xu hướng tiến triển nặng hơn. Ngoài ra, virus cúm là nguyên nhân của khoảng 25% ca bệnh, trong khi Adenovirus chiếm khoảng 10%.
3. Trẻ có biểu hiện như thế nào khi bị viêm tiểu phế quản cấp?
Giai đoạn đầu, viêm tiểu phế quản ở trẻ có thể dễ bị nhầm với cảm lạnh thông thường với các triệu chứng như nghẹt mũi, sổ mũi, ho nhẹ và sốt. Những dấu hiệu này thường kéo dài khoảng 1-2 ngày trước khi bệnh tiến triển nặng hơn, gây ra các triệu chứng sau:
- Ho ngày càng nhiều, có thể ho dữ dội đến mức nôn mửa.
- Sốt cao liên tục trên 3 ngày.
- Mệt mỏi, quấy khóc, lừ đừ.
- Thở khò khè, khó thở, lồng ngực co rút khi hít vào.
- Nhịp thở nhanh bất thường.
- Môi, đầu ngón tay chuyển màu xanh nhẹ do thiếu oxy.
- Tiêu chảy, mất nước, khó uống nước hoặc bú sữa.
Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, viêm tiểu phế quản có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, xẹp phổi, viêm tai giữa, suy hô hấp, thậm chí đe dọa tính mạng. Vì vậy, cha mẹ cần theo dõi sát tình trạng của trẻ, đặc biệt khi xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng sau:
- Nhịp thở tăng nhanh, nông (trên 60 lần/phút).
- Co lõm lồng ngực rõ rệt khi hít vào.
- Trẻ lơ mơ, ngủ li bì, khó đánh thức.
- Từ chối uống nước, có dấu hiệu mất nước.
- Da, môi, móng tay tím tái.
- Khó ăn uống, thở gấp bất thường.
Khi trẻ có bất kỳ triệu chứng nguy hiểm nào, phụ huynh cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được can thiệp kịp thời để tránh gặp phải những biến chứng không mong muốn.
4. Viêm tiểu phế quản cấp có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng thế nào?
Viêm tiểu phế quản cấp có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt ở trẻ dưới 2 tuổi hoặc những bé có hệ miễn dịch kém. Một trong những rủi ro lớn nhất là suy hô hấp cấp do tình trạng viêm và tắc nghẽn trong tiểu phế quản làm cản trở luồng không khí khiến trẻ khó thở, thậm chí có thể ngưng thở tạm thời. Nếu không được xử lý kịp thời, suy hô hấp có thể gây thiếu oxy máu dẫn đến tổn thương não và ảnh hưởng đến các cơ quan quan trọng khác.
Ngoài ra, bệnh còn có nguy cơ tiến triển thành viêm phổi hoặc xẹp phổi khi virus lan sâu vào đường hô hấp, gây nhiễm trùng nặng hơn. Đáng lo ngại hơn, trẻ mắc viêm tiểu phế quản nhiều lần có thể bị kích thích đường thở, làm tăng nguy cơ phát triển bệnh hen phế quản về sau. Vì vậy, việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu biến chứng và giúp trẻ hồi phục nhanh hơn.
5. Cách phòng ngừa viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ
Để giảm nguy cơ viêm tiểu phế quản cấp, cha mẹ cần duy trì môi trường sống sạch sẽ, thoáng mát cho trẻ. Nếu trong nhà có người hút thuốc, nên hạn chế hoặc tránh để trẻ tiếp xúc với khói thuốc vì đây là tác nhân gây kích ứng đường hô hấp. Đồng thời, cần hạn chế để trẻ tiếp xúc với người đang mắc các bệnh truyền nhiễm về đường hô hấp.
Vệ sinh tay sạch sẽ trước khi chăm sóc trẻ là biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả trong việc ngăn ngừa lây nhiễm virus. Ngoài ra, cần đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ để tăng cường sức đề kháng cho trẻ, đặc biệt là duy trì bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời. Bên cạnh đó, các bậc phụ huynh hãy đưa trẻ đi tiêm phòng đầy đủ theo lịch để bảo vệ khỏi các bệnh lý hô hấp nguy hiểm.
Nếu quý khách hàng còn bất kỳ thắc mắc nào về viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ, hãy đến ngay Phòng khám Đa khoa Quốc tế H PLUS để được tư vấn và chăm sóc toàn diện.
Tại sao nên chọn H PLUS?
- Phòng khám quy tụ đội ngũ bác sĩ và tư vấn viên chuyên nghiệp, gồm các chuyên gia Việt Nam và cố vấn Hàn Quốc sẵn sàng đồng hành cùng sức khỏe của bé.
- Trang thiết bị y tế hiện đại: hệ thống máy móc tiên tiến, hỗ trợ chẩn đoán và điều trị chính xác.
- Dịch vụ tiêm chủng đạt chuẩn quốc tế: đảm bảo an toàn tuyệt đối, giúp trẻ phòng tránh hiệu quả các bệnh lý hô hấp và nhiều bệnh nguy hiểm khác.
Quý khách hàng có thể liên hệ ngay để được tư vấn & đặt lịch thăm khám, tiêm chủng qua Hotline: +84 24-7306-9889.
Trải nghiệm dịch vụ y tế chất lượng cao tại H PLUS – Bảo vệ sức khỏe bé yêu ngay hôm nay!
—
Phòng khám Đa khoa Quốc tế H PLUS – H PLUS International Medical Center (H PLUS Hanoi)
“Y học tiên phong – Song hành cùng y đức”
- Địa chỉ: Tầng 7–8, Lotte Mall Tây Hồ, 272 Võ Chí Công, Hà Nội
- Website: clinichplus.com
- Hotline: 024 7306 9889
- Đặt lịch nhanh: https://forms.gle/8t84zLGVjw4gJQei9
- Zalo OA: https://zalo.me/hplushn
- Kakao Talk: https://pf.kakao.com/_AcWun
#Hplus #HPIMC #phongkhamdakhoa #clinic #LotteMallWestLakeHanoi