Thời điểm giao mùa và cuộc chiến chống lại các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp

Khi thời tiết chuyển mùa, nguy cơ COVID-19 tái bùng phát đang được dự báo, kéo theo mối lo ngại về một tình huống “Quaddemic” – sự đồng thời xuất hiện của bốn loại dịch bệnh: COVID-19, cúm mùa, RSV và HMPV.

Thời điểm giao mùa với nhiệt độ thay đổi thất thường là giai đoạn cao điểm khiến các bệnh truyền nhiễm đường hô hấp gia tăng mạnh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và thanh thiếu niên dưới 18 tuổi. Hãy cùng tìm hiểu thêm các biện pháp phòng tránh và thông tin hữu ích trong bài viết của Phòng khám Đa khoa Quốc tế H PLUS!

Thực trạng các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp hiện nay

Tỷ lệ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp ở Việt Nam thay đổi theo mùa và nhóm tuổi, trong đó trẻ em dưới 5 tuổi là đối tượng dễ bị tác động nhất. Trung bình, mỗi trẻ trong nhóm tuổi này có thể mắc viêm đường hô hấp từ 4 đến 6 lần mỗi năm, đặc biệt gia tăng trong giai đoạn giao mùa.

Theo số liệu cập nhật đến tháng 10 năm 2024, tình hình mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp tại Việt Nam như sau:

• Bệnh viện Nhi đồng 1, TP. Hồ Chí Minh: Đến ngày 6/10/2024, đã ghi nhận 4.693 ca viêm tiểu phế quản (tăng 29% so với cùng kỳ năm 2023) và 8.176 ca viêm phổi (giảm 9,2% so với cùng kỳ). Dữ liệu trong giai đoạn 2019–2024 cho thấy số ca bệnh ổn định, với khoảng 5.000 ca viêm tiểu phế quản và 10.000 ca viêm phổi mỗi năm.
• TP. Hồ Chí Minh: Hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm ghi nhận từ 16.000 đến 18.000 ca viêm đường hô hấp mỗi tháng trong năm 2024.

Đối với năm 2025, hiện chưa có số liệu chính thức được công bố về tỷ lệ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp tại Việt Nam. Tuy nhiên, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tại nhiều quốc gia ở Bắc bán cầu, các bệnh lây truyền qua đường hô hấp cấp tính có xu hướng gia tăng theo mùa vào thời điểm này trong năm, do các tác nhân như vi rút cúm mùa, RSV và các virus phổ biến khác như HMPV.

Ngoài ra, virus hợp bào hô hấp (RSV) gần đây đã lây lan sang Trung Quốc và các quốc gia khác. Một loạt các bệnh khác cũng đã được ghi nhận, bao gồm cả nhiễm virus metapneumo ở người (HMPV).

Tiến sĩ Yang Moo-yeol, chuyên gia Khoa Nhi và Y học Thanh Thiếu Niên tại Bệnh viện H PLUS Yangji, nhấn mạnh: “Các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp,nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt đối với trẻ nhỏ. Chúng thường bị bỏ qua vì các triệu chứng giống với cảm lạnh thông thường. Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, việc điều trị ngay khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường về hô hấp là vô cùng cần thiết.”

Đặc điểm của 3 loại bệnh nhiễm trùng đường hô hấp phổ biến nhất

• Cúm 

Cúm là một bệnh lý hô hấp cấp tính do virus cúm gây ra, chủ yếu thuộc hai chủng phổ biến ở người: cúm A và cúm B.

Người mắc cúm thường gặp các triệu chứng như đau họng, đau cơ, đau đầu kèm sốt cao, cùng với ho, đờm, và chảy mũi – dễ nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường. Ở trẻ em, bệnh có thể biểu hiện thêm các triệu chứng khác như nôn mửa và tiêu chảy.

Các triệu chứng toàn thân thường thuyên giảm sau 3-4 ngày, nhưng ho và đau họng có thể kéo dài ngay cả khi cơn sốt đã giảm. Tình trạng này đôi khi tiếp diễn trong vài ngày hoặc lâu hơn.

• Virus hợp bào hô hấp (RSV) 

RSV (virus hợp bào hô hấp) là một loại virus gây nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính, với các biểu hiện giống cảm lạnh thông thường. Đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến viêm tiểu phế quản và viêm phổi, đặc biệt ở trẻ dưới 1 tuổi.

Phần lớn trẻ nhỏ đều nhiễm RSV trong hai năm đầu đời, trong đó khoảng 20-30% phát triển thành các biến chứng như viêm tiểu phế quản hoặc viêm phổi. RSV cũng là lý do phổ biến nhất khiến trẻ phải nhập viện do các bệnh hô hấp, nhất là vào mùa thu và mùa đông.

Các triệu chứng thường gặp bao gồm sổ mũi, ho, sốt, khó khăn trong việc bú, thở nhanh, và khò khè.

• Virus Metapneumo ở người (HMPV) 

Nhiễm virus metapneumo ở người (HMPV) hiện đang gia tăng tại Trung Quốc và nhiều quốc gia khác. Đây là một loại virus hô hấp phổ biến toàn cầu, gây ra các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính.

Tại Việt Nam, HMPV chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ từ 0 đến 6 tuổi. Các triệu chứng của bệnh tương tự như cúm hoặc cảm lạnh, bao gồm sốt, ho, đờm, sổ mũi và nghẹt mũi.

Trong những trường hợp nghiêm trọng, bệnh có thể tiến triển thành viêm tiểu phế quản hoặc viêm phổi, đe dọa sức khỏe của trẻ.

3. Cách phòng ngừa nguy cơ mắc phải các bệnh về đường hô hấp 

Do các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp có khả năng lây lan cao, cần hạn chế tiếp xúc với những người xung quanh khi xuất hiện triệu chứng.

Đối với cúm hoặc COVID-19, có thể phòng ngừa lây nhiễm bằng cách tiêm vắc-xin, đặc biệt là cúm – loại bệnh đang phổ biến hiện nay. Virus gây cúm năm nay tương tự với chủng virus được sử dụng trong vắc-xin mùa này, do đó có thể kỳ vọng vào hiệu quả phòng ngừa đáng kể.

Trong khi đó, RSV và HMPV hiện chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, nhưng các triệu chứng thường tự cải thiện trong vòng 1-2 tuần. Tuy nhiên, hai bệnh này thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, vì vậy các bậc phụ huynh cần chú ý theo dõi tình trạng của trẻ, đặc biệt là dấu hiệu mất nước. Việc đảm bảo trẻ uống đủ nước, nghỉ ngơi và sử dụng thuốc hạ sốt, truyền dịch khi cần thiết sẽ hỗ trợ cho quá trình hồi phục.

Tiến sĩ Yang Moo-yeol, Khoa Nhi và Y học Thanh Thiếu Niên, Bệnh viện H Plus Yangji chia sẻ: “Tiêm vắc-xin không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa nhiễm trùng mà còn giúp giảm nguy cơ biến chứng và tử vong. Do RSV và HMPV lây truyền qua tiếp xúc với dịch cơ thể của người nhiễm bệnh, cho nên việc hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân là một biện pháp cần thiết để ngăn ngừa sự lây lan.”

Khám, điều trị và tiêm vắc xin phòng bệnh hô hấp tại Phòng khám Đa khoa Quốc tế H PLUS – Lựa chọn hàng đầu cho sức khỏe của bạn

Phòng khám Đa khoa Quốc tế H PLUS mang đến gói khám hô hấp toàn diện, được xây dựng bởi đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm từ các bệnh viện hàng đầu. Chúng tôi sở hữu hệ thống trang thiết bị hiện đại như máy X-quang, máy chụp CT 128 lát cắt, đo chức năng phổi,… đảm bảo chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.

Bên cạnh đó, H PLUS còn cung cấp dịch vụ tiêm vắc xin phòng các bệnh truyền nhiễm đường hô hấp, giúp bảo vệ sức khỏe trước nguy cơ mắc các bệnh như cúm mùa, viêm phổi, viêm phế quản, COVID-19, RSV,… Với nguồn vắc xin chất lượng cao, quy trình tiêm chủng an toàn và đội ngũ y bác sĩ tận tâm, chúng tôi cam kết mang đến sự bảo vệ tốt nhất cho bạn và gia đình.

Với không gian sang trọng, dịch vụ y tế cá nhân hóa và đội ngũ y tế tận tâm, H PLUS luôn đồng hành cùng bạn trong hành trình chăm sóc sức khỏe.

—

Phòng khám Đa khoa Quốc tế H PLUS | H PLUS International Medical Center
“Y học tiên phong – Song hành cùng y đức” | “Excellence in Medicine – Compassion for humanity”
📍 Tầng 7–8, Tòa nhà Văn phòng A, Lotte Mall Tây Hồ, 272 Võ Chí Công, Hà Nội
🌐 Zalo OA: https://zalo.me/hplushn
🌐 Kakao Talk: https://pf.kakao.com/_AcWun
📝 Đặt lịch nhanh: https://forms.gle/8t84zLGVjw4gJQei9